Chương 1 Người Từ Miền Đất Lạnh

Giới tuyến

Anh chàng người Mỹ đưa cho Leamas một tách cà phê và nói:

- Sao ông không về ngủ đi? Chúng tôi có thể điện thoại cho ông biết nếu thấy hắn xuất hiện.

Leamas không nói gì cả, chỉ nhìn chăm chăm qua khung cửa sổ của trạm gác, dọc theo con đường vắng tanh.

- Ông không thể đợi mãi. Có thể hắn sẽ tới vào một lúc khác. Chúng tôi có thể cho Poliezei liên lạc với cơ quan và ông có thể trở lại đây trong vòng hai mươi phút.

Leamas trả lời

- Không, gần tối rồi

- Nhưng ông không thể đợi mãi, hắn đã trễ hẹn chín tiếng đồng hồ rồi.

- Nếu anh muố đi, thì cứ đi. Anh đã làm việc chu tất.

Leamas nói thêm :

- Tôi sẽ cho Kramer biết là anh đã tỏ ra rất giỏi

- Nhưng ông sẽ đợi bao lâu?

- Đến khi hắn tới.

Leamas bước đến cửa sổ và đứng giữa hai viên cảnh sát bất động. Ống nhòm của họ đang hướng về phía nút chặn phía Đông

Leamas khẽ bảo :

- Anh ta đang đợi trời tối. Tôi biết thế.

- Sáng nay ông nói với anh ta sẽ tới với bọn thợ.

Leamas quay lại:

- Điệp viên không phải là máy bay. Họ không có thời biểu. Anh ta bị lộ, đang chạy trốn, đang sợ hãi. Mundt đang bám theo anh ta, ngay lúc này. Anh ta chỉ có một cơ hội. Hãy để anh ta chọn lựa giờ giấc.

Anh chàng trẻ tuổi ngập ngừng, muốn đi mà chưa thấy được lúc thuận tiện.

Có tiếng chuông reo trong vọng gác. Họ đợi, và bất thần cảnh giác sẵn sàng. Một viên cảnh sát nói bằng tiếng Đức :

- Xe Opek Rekord đen, bảng số liên bang

Anh chàng người Mỹ thì thầm :

- Hắn không thể thấy xa như thế trong bóng tối, mà chỉ phỏng đoán

Rồi y nói thêm :

- Sao mà Mundt biết được?

Leamas nói từ cửa sổ

- Im đi

Một cảnh sát rời vọng gác và bước tới rào bao cát, chỉ cách lằn ranh trắng nằm ngang con đường như lằn gạch cuối sân quần vợt hơn nửa thước tây. Viên cảnh sác kia đợi đến bạn khom mình sau viễn vọng kính ở hàng rào bao cát, mới hạ ống nhòm xuống, lấy chiếc mũ sắt đen nơi giá đỡ cạnh cửa và đội cẩn thận trên đầu. Ở một chỗ cao trên vọng gác ngọn đèn chiếu chợt bật cháy, quét những tia sáng như trong hí viện xuống mặt đường phía trước họ.

Viên cảnh sác bắt đầu phúc trình. Leamas thuộc lòng những lời đó.

- Xe ngừng tại trạm kiểm soát thứ nhất. Chỉ có một người đàn bà trên xe. Đang được dẫn vào vọng gác Vopo để xét giấy tờ.

Mọi người im lặng chờ đợi.

Anh chàng người Mỹ hỏi:

- Hắn nói gì vậy?

Leamas không trả lời. Cầm một cặp ống nhòm lên, chàng nhìn chăm chú về phía những trạm kiểm soát Đông Đức.

- Xét giấy xong rồi. Cho đi đến trạm thứ hai.

Anh chàng người Mỹ căn vặn:

- Ông Leamas, có phải đó là người của ông? Tôi phải gọi về cơ quan mới được.

- Khoan.

- Chiếc xe đâu rồi? Còn chuyện gì nữa?

Leamas gắt :

- Kiểm soát tiền tệ, thuế quan.

Leamas nhìn chiếc xe. Có hai viên Vopo tại cửa tài xế, một người nói chuyện, một người đứng lui lại đợi, một người thứ ba đi vòng quanh xe. Y ngừng nơi thùng xe, rồi tiến lại phía tài xế. Y đòi chìa khóa. Y mở thùng xe, nhìn vào bên trong, đóng lại, trả chìa khóa và đi bộ chừng 30 thước ngược con đường đến giữa hai trạm gác đối diện, nơi một lính canh Đông Đức đứng-một gã mập lùn đi ủng, ống quần phồng ra. Cả hai đứng nói chuyện, không được tự nhiên trong ánh đèn chiếu sáng rực.

Với một động tác uể oải, họ vẫy tay cho chiếc xe chạy. Tới hai người lính gác ở giữa đường, xe lại ngừng. Họ bước quanh xe, đứng lui ra và lại nói chuyện; sau cùng, gần như miễn cưỡng, họ để xe tiếp tục chạy qua lằn ranh đến khu vực Tây Đức.

Anh chàng người Mỹ lại hỏi :

- Ông Leamas, có phải ông đang đợi một người đàn ông?

- Phải, một người đàn ông.

Kéo cao cổ áo. Leamas bước ra ngoài, trong gío lạnh như cắt cổ của tháng mười. Lúc bấy giờ, chàng mới trong vọng gác chàng đã quên. Người tuy thay đổi nhưng sắc diện thì không. Nó như một đám đông bất lực bu quanh một tai nạn lưu thông, không ai biết nó sẽ xảy ra như thế nào, có nên dời nạn nhân đi không. Khói hoặc bụi bốc lên trong những ánh đèn như một tấm màn biến đổi không ngừng giữa các lằn ranh ánh sáng.

Leamas bước đến cạnh xe và nói với người đàn bà:

- Anh ta đâu?

- Bọn chúng đến tìm và anh ấy đã bỏ chạy. Anh ấy đi xe đạp. Về phần tôi thì bọn chúng không hay biết gì.

- Anh ta đi đâu?

- Chúng tôi có một căn phòng gần Brandenburg, trên lầu một quán rượu. Anh ấy để một số vật dụng tại đó, tiền, giấy tờ. Tôi nghĩ có lẽ anh ấy đã tới đó. Rồi anh ấy sẽ đến đây.

- Đêm nay?

- Anh ấy nói sẽ đến đêm nay. Tất cả những người khác đã bị bắt- Paul, Viereck, Landser, Salomon. Chắc anh ấy cũng sắp sửa đến.

Leamas im lặng nhìn chăm chăm người đàn bà một lúc:

- Landser nữa à?

- Đêm qua.

Một viên cảnh sát đến đứng cạnh Leamas.

- Ông bà phải dời khỏi đây. Không được làm cản trở lưu thông tại địa điểm giao tiếp giữa 2 vùng.

Leamas hơi xoay người lại, sẵng giọng:

- Ai thèm ở đây làm gì.

Viên cảnh sát người Đức cứng người lại, nhưng người đàn bà nói ngay:

- Anh hãy lên xe đi. Mình sẽ lại đằng kia.

Chàng leo lên ngồi cạnh người đàn bà và họ chạy chầm chậm tới một con đường nhỏ rẽ ngang..

- Tôi không biết cô có xe hơi.

Nàng thản nhiên đáp :

- Của chồng tôi đây. Karl chắc chưa hề cho anh biết là tôi đã có gia đình?

Leamas im lặng trong lúc người đàn bà nói tiếp:

- Chồng tôi và tôi làm việc cho một hãng mắt kiếng. Họ để chúng tôi qua lại để làm việc. Karl chỉ cho anh biết tên riêng của tôi. Karl không muốn tôi dính líu với anh.

Leamas rút trong túi ra một chiếc chìa khóa và nói bằng một giọng dửng dưng:

- Cô sẽ cần một chỗ để nghỉ ngơi. Có một phòng tại Albrecht-Durer-Strasse cạnh Viện bảo tàng, số 28A. Cô sẽ có đủ thứ cần dùng. Tôi sẽ gọi điện thoại cho cô khi anh ấy đến.

- Tôi ở lại đây với anh.

- Tôi không ở lại đây. Cô hãy về căn phòng đó đi. Tôi sẽ điện thoại lại. Lúc này đợi ở đây cũng vô ích.

- Nhưng anh ấy sắp tới điểm gaio tiếp này.

Leamas kinh ngạc nhìn sững người đàn bà.

- Anh ấy nói với cô thế à?

- Phải. Anh ấy quen biết một người trong đám Vopo tại đây, con của người chủ nhà trọ. Chuyện đó rất hữu ích. Chính vì thế anh ấy đã chọn lộ trình này.

- Anh ấy đã nói thật với cô hay sao?

- Anh ấy rất tin tôi. Chuyện gì anh ấy cũng cho tôi hay.

- Chúa ơi!

Chàng đưa chìa khóa cho nàng và quay lại trạm gác cho khỏi lạnh. Mấy người cảnh sát đang nói chuyện nho nhỏ với nhau lúc chàng bước vào, người cảnh sát lớn con quay ngoắt người đi một cách vênh váo.

Leamas nói :

- Tôi xin lỗi đã không được dịu lời.

Chàng mở một chiếc cặp rách nát, lục lọi giây lát cho tới lúc được vật muốn tìm là nửa chai whisky. Người cảnh sát lớn tuổi gật đầu nhận lấy, rót lưng cốc và đổ thêm cà phê đen lên trên.

Leamas hỏi :

- Anh người Mỹ đi đâu rồi?

- Ai?

- Anh chàng CIA. Người đã đến đây với tôi

- Đến giờ ngủ rồi.

Người cảnh sát già nói, và họ cùng cười to. Leamas đặc cốc xuống và hỏi:

- Luật lệ của các anh ra sao trong trường hợp bắn để bảo vệ cho một người chạy tới đây? Một người đang chạy trốn.

- Chúng tôi chỉ có thể bắn che nếu tụi Vopo bắn vào khu vực chúng tôi.

- Nghĩa là các anh không thể bắn trừ phi một người đã vượt qua giới tuyến.

Người cảnh sát già đáp:

- Chúng tôi không thể bắn che, thưa ông...

Leamas liền xưng danh :

- Thomas

Họ bắt tay nhau, hai người cảnh sát cũng xưng tên trong lúc bắt tay.

- Chúng tôi không thể bắn che. Đó là sự thực. Người ta bảo rằng chiến tranh sẽ tái phát nếu chúng tôi nổ súng.

Người cảnh sát trẻ đã trở nên bạo dạn nhờ hơi rượu, lên tiếng:

- Thật là vô lý. Nếu quân đội Đồng minh không có mặt ở đây thì bức tường này đã không còn.

Người cảnh sát già lẩm bẩm

- Berlin cũng thế.

Leamas bất thần bảo:

- Tôi đang chờ một người đến đây đêm nay.

- Ở đây? Tại điểm giao tiếp này hay sao?

- Mong được anh ta về đây an toàn thì quý lắm. người của Mundt đang săn bắt anh ta.

- Có nhiều chỗ có thể leo qua được.

- Anh ta không phải thuộc loại đó. Anh ta sẽ dùng mánh khóe để đi qua. Anh ta có giấy tờ, nếu giấy tờ đó vẫn xài được. Anh ta còn có một chiếc xe đạp.

Chỉ có một ngọn đèn tại nút chặn, một ngọn đèn để bàn với chụp xanh lá cây, nhưng ánh sáng vẫn tỏa khắp căn lều như ánh trăng nhân tạo. Đêm đã xuống trong im lặng. Họ nói chuyện như sợ bị ai nghe lén. Leamas tiến đến cạnh cửa sổ và chờ đợi. Trước mặt chàng là con đường và hai bên là Bức tường, một vật được soi sáng bằng một thứ ánh sáng vàng vọt rẻ tiền, như tấm màn che trong một trại tập trung. Phía đông và tây của bức tường là phần Berlin chưa kịp tái thiết, một nửa thế giới điêu tàn kéo về hai hướng , những đống gạch vụn của chiến tranh.

Con mụ ấy, Leamas nghĩ, và thằng cha Karl điên khùng đã nói dối về con mụ. Nói dối bằng cách bỏ bớt, bọn điệp viên trên thế giới đều thế cả. Mình dạy chúng cách che giấu hành tung, và chúng bịp luôn mình. Anh tả chỉ đưa cô nàng đến một lần, sau bữa ăn tối tại Schurzstrasse năm ngoái. Karl lúc đó vừa làm được một vố lớnvà Control muốn gặp anh ta. Control bao giờ cũng nhảy vào những lúc công chuyện đã thành. Họ đã ăn tối với nhau-Leamas, Control và Karl thích thế. Anh ta mang một bộ mặt như một đứa bé đến trường ngày chủ nhật, chải chuốt bóng láng, nhấc mũ xuống và đầy vẻ kính cẩn.

Control đã bắt tay anh ta đến năm phút và nói:

- Karl, tôi muốn anh biết chúng tôi hài lòng về anh đến mức nào, rất hài lòng.

Leamas nhìn cảnh đó và nghĩ chắc mình sẽ mất mỗi năm hai trăm rưỡi nữa.

Ăn xong, Control lại bắt tay họ lia lịa một hồi, gật gù đầy ý nghĩa, cho mọi người hiểu rằng ông tại lại phải liều thân đi tới một khu khác, và ngồi vào trong xe có tài xế lái. Lúc bấy giờ Karl mới phá ra cười và Leamas cười theo. Họ uống cạn sâm banh, vẫn cười về Control. Sau đó họ đi Alter Fass ; Kark nhất định thế và Elvira đang đợi họ ở đó, một người đàn bà bốn mươi tuổi có mái vàng cứng như đinh.

Karl đã hỏi:

- Đây là một điều bí mật nhất của tôi.

Và Leamas đã nổi nóng. Rồi họ đã cãi nhau một trận.

- Cô ta biết được những gì? Cô ta là ai? Anh gặp cô ta trong trường hợp nào?

Karl xịu mặt, không chịu nói. Sau đó tình hình tệ hơn. Leamas cố sửa đổi lịch trình công tác thường xuyên, thay địa điểm và mật khẩu, nhưng Karl không thích vậy. Anh ta biết lý do tại sao lại thế nên không thích.

- Nếu anh không tin tưởng ở cô ta thì cũng muộn rồi.

Leamas hiểu ý và lặng thinh, nhưng từ đó cẩn thận hơn, cho Karl biết ít hơn và sử dụng nhiều hơn những mánh khóe đánh lạc hướng của kỹ thuật điệp báo.

Và bây giờ cô nàng đang ngồi trong xe ở ngoài kia, biết hết, cả mạng lưới địa điểm an toàn, mọi thứ và Leamas thề, không phải lần đầy, sẽ không bao giờ tin một tên điệp viên nào nữa.

Chàng lại điện thại, quay số về nơi trọ của chàng. Cô Martha trả lời, Leamas bảo :

- Mình có khách đến Durer Strasse, một đàn ông và một đàn bà.

- Vợ chồng?

Leamas đáp :

- Gần như thế.

Chàng nghe tiếng cười đáng sợ của nàng. Khi chàng bỏ xuống một người cảnh sát quay về phía chàng cho hay:

- Ông Thomas! Nhanh lên.

Leamas bước lại cửa sổ. Người cảnh sát thì thào:

- Có một người đàn ông, ông Thomas à, một người đi xe đạp.

Leamas liền nhấc ống nhòm lên.

Đúng là Karl, với đáng người không lầm được, dù ở cách xa như thế này, khoác một chiếc áo mưa, đang đẩy chiếc xe đạp. Anh ta đã thoát nạn. Leamas nghĩ, chắc chắn phải thoát, anh ta đã qua trạm kiểm soát giấy tờ, chỉ còn trạm tiền tệ và quan thuế là xong. Leamas nhìn Karl dựa chiếc xe đạp và bờ rào, bước tự nhiên lại trạm quan thuế. Đừng làm quá, chàng nghĩ. Sau cùng Karl bước ra vui vẻ vẫy tay với người đàn ông trên hàng raò và cây sào trắng-đỏ từ từ dỡ cao. Anh ta qua khỏi rồi, đang tiế về phiá bên này. Anh ta đã thành công. Chỉ còn tên Vopo giữa đường, qua khỏi lằn ranh và thế là an toàn.

Ngay lúc đó dường như Karl nghe có tiếng động la. Cảm thấy một nguy cơ nào đó. Anh ta liếc nhìn qua vai ra đằng sau, bắt đầu đạp xe dữ dội, khom mình trên ghi đông. Bây giờ chỉ còn tên lính gác đơn độc trên cầu và y đang nhìn Karl. Rồi vô cùng bất thần, đèn chiếu bật sáng chói loà, chụp lấy Karl và giữ y trong luồng ánh sánh như một con thỏi trước ánh đèn pha của một chiếc xe hơi. Có tiếng còi lanh lảnh, tiếng quát tháo ra lệnh một cách hung hăng. Trước mặt Leamas, hai người cảnh sát quỳ xuống nhìn qua khe những bao cát, nhanh nhẹn nạp băng đạn vào súng.

Tên lính đông đức nổ súng, hết sức cẩn thận, không bắn ra ngoài khu vực của y. Phát đạn đầu tiên như đẩy Karl chồm tới trước, phát thứ nhì kéo anh ta giật lùi. Dù thế, anh ta vẫn còn tiến tới trên chiếc xe đạp, qua khỏi tên lính gác, và tên lính vẫn bắn vào người anh ta. Rồi anh ta ngã quỵ, lăn xuống đất và họ nghe rõ tiếng loảng xoảng của chiếc xe đạp trên mặt đường. Leamas cầu trời cho anh ta chết hẳn.